Tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm có thể là đau bụng, mệt mỏi, đa thai hoặc quá kích buồng trứng. Nhưng hầu hết đều có thể hạn chế nhờ theo dõi sát sao, phác đồ cá nhân hóa và chăm sóc đúng cách. Bài viết này sẽ chỉ ra từng rủi ro cụ thể và giải pháp y khoa để ba mẹ yên tâm điều trị.
Tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại giúp nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn có cơ hội làm cha mẹ. Tuy nhiên, bất kỳ can thiệp y khoa nào cũng có thể đi kèm rủi ro nhất định. Vậy thụ tinh trong ống nghiệm có ảnh hưởng gì không? Dưới đây là 4 tác hại có thể gặp phải trong quá trình điều trị:
Tổn thương khi chọc hút trứng
Một trong những tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm có thể xảy ra là tổn thương khi thực hiện thủ thuật chọc hút trứng. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc kim chọc được đưa qua âm đạo vào buồng trứng, dễ ảnh hưởng đến các cơ quan nhạy cảm lân cận như:
- Động mạch chậu trong: nguy cơ chảy máu ổ bụng khi kim vô tình làm tổn thương.
- Niệu quản: nằm cạnh buồng trứng, có thể bị ảnh hưởng trong quá trình thủ thuật.
Các biến chứng có thể gặp:
- Chảy máu ổ bụng: nếu động mạch lớn bị tổn thương, máu có thể tràn ổ bụng hoặc chảy ra âm đạo. Một số trường hợp nặng cần phẫu thuật cấp cứu để cầm máu và xử lý.
- Nhiễm trùng vùng chậu: tuy hiếm gặp, nhưng vẫn có nguy cơ. Bệnh nhân thường được chỉ định dùng kháng sinh dự phòng. Trong trường hợp nặng, có thể cần nhập viện, điều trị bằng kháng sinh mạnh, thậm chí phẫu thuật loại bỏ ổ nhiễm trùng.
Hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS)
Hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS – Ovarian Hyperstimulation Syndrome) là một biến chứng có thể xảy ra sau khi kích thích buồng trứng trong IVF, do cơ thể phản ứng quá mức với thuốc kích trứng. Mặc dù hầu hết các trường hợp là nhẹ và tự khỏi, nhưng một số trường hợp nặng có thể gây nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.
Người có nguy cơ cao mắc hội chứng quá kích buồng trứng là phụ nữ dưới 30 tuổi, người bị PCOS (buồng trứng đa nang), Nồng độ estradiol tăng quá nhanh, Số lượng nang phát triển quá nhiều, Tiêm hCG liều cao.
Thai ngoài tử cung
Thai ngoài tử cung, hay còn gọi là chửa ngoài tử cung, là tình trạng thai làm tổ và phát triển bên ngoài tử cung, có thể xảy ra sau khi chuyển phôi trong phương pháp thụ tinh ống nghiệm (IVF). Mặc dù tỷ lệ này thấp hơn so với mang thai tự nhiên, nhưng vẫn là một biến chứng nguy hiểm cần được phát hiện và xử lý kịp thời.
Trong IVF tỉ lệ mắc cao hơn do quá trình chuyển phôi, phôi có thể không di chuyển được vào tử cung và làm tổ ở vị trí khác. Nguy cơ cao hơn nếu có tiền sử thai ngoài tử cung, tắc vòi trứng, viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung, mổ vòi trứng, bóc u nang, dính vùng chậu, chuyển nhiều phôi hoặc kỹ thuật chuyển phôi sâu.
Sinh non
Trong quá trình điều trị vô sinh, đặc biệt là việc lấy trứng ra khỏi tử cung, có thể gây tổn thương niêm mạc tử cung, làm tăng nguy cơ sinh non. Vì vậy, thai IVF có nguy cơ sinh non cao hơn so với thai kỳ tự nhiên. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp IVF đều dẫn đến sinh non, và với sự chăm sóc thai kỳ đúng cách, nhiều phụ nữ IVF vẫn có thể sinh con đủ tháng.
Đặc biệt khi mang đa thai nhờ IVF, tỉ lệ sinh non càng cao hơn.
Một số tình trạng thường gặp sau khi làm IVF
Khi tìm hiểu về tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm, nhiều ba mẹ lo lắng không biết quá trình IVF có thể để lại những ảnh hưởng gì cho sức khỏe. Thực tế, bên cạnh tỷ lệ thành công ngày càng cao, IVF cũng có thể đi kèm một số tình trạng và tác dụng phụ.
Tác dụng phụ chung trong quá trình IVF
Trong toàn bộ phác đồ điều trị, người bệnh có thể gặp một số vấn đề phổ biến:
- Nguy cơ đa thai: IVF có thể dẫn đến mang song thai hoặc đa thai. Điều này làm tăng khả năng sinh non hoặc trẻ nhẹ cân.
- Sinh non và trẻ nhẹ cân: Xác suất cao hơn một chút so với mang thai tự nhiên.
- Sảy thai: Tỷ lệ sảy thai gần tương tự như thụ thai tự nhiên, nhưng vẫn là một nguy cơ cần lưu ý.
- Biến chứng khi chọc hút trứng: Có thể xảy ra chảy máu, nhiễm trùng, hoặc tổn thương các cơ quan lân cận.
Tình trạng thường gặp theo từng giai đoạn IVF
Để trả lời thắc mắc “thụ tinh trong ống nghiệm có ảnh hưởng gì không?”, có thể chia nhỏ theo từng giai đoạn:
Giai đoạn 1: Ức chế chu kỳ kinh (dùng thuốc nội tiết)
- Ra máu nhẹ
- Căng tức ngực
- Thay đổi tâm trạng
- Buồn nôn
Giai đoạn 2: Kích thích buồng trứng
- Đau đầu, nóng bừng
- Buồn nôn, nôn ói
- Đầy bụng, khó chịu
- Tụ máu tại vị trí tiêm thuốc
- Ngực căng tức, buồng trứng to lên
Giai đoạn 3: Chọc hút trứng
- Đau âm ỉ bụng dưới
- Ra máu nhẹ âm đạo
- Chướng bụng, mệt mỏi
- Táo bón hoặc buồn nôn do thuốc gây mê
Giai đoạn 4: Chuyển phôi
- Căng tức ngực, chướng bụng
- Đau bụng nhẹ, ra máu ít
- Triệu chứng tương tự như mang thai sớm
Cách hạn chế tác hại thụ tinh trong ống nghiệm
Quá trình IVF mang lại hy vọng lớn cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn, nhưng đi kèm đó cũng có những rủi ro nhất định. Tin vui là nếu được theo dõi và chăm sóc đúng cách, tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm hoàn toàn có thể được hạn chế tối đa.
Đến thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ uy tín
IVF là một phác đồ phức tạp, đòi hỏi sự cá nhân hóa dựa trên từng bệnh nhân:
Trước khi bắt đầu, hãy tham vấn kỹ với bác sĩ để xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp với tuổi tác, tiền sử bệnh và phản ứng của cơ thể.
Trong quá trình điều trị, bất kỳ triệu chứng bất thường nào như sốt, khó thở, đau vùng chậu dữ dội hay chảy máu nhiều đều cần được báo ngay để xử lý kịp thời.
Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn về thuốc
Một trong những nguyên nhân khiến nhiều biến chứng phát sinh là việc sử dụng thuốc không đúng liều hoặc bỏ quên mũi tiêm quan trọng. Việc tuân thủ nghiêm túc giúp tăng cơ hội thành công và hạn chế rủi ro.
- Các thuốc kiểm soát chu kỳ và hormone cần được dùng đúng giờ.
- Ngừng thuốc hỗ trợ như progesterone hoặc estrogen quá sớm có thể khiến phôi khó bám vào niêm mạc tử cung.
Nếu xuất hiện tác dụng phụ như buồn nôn, sưng phù hay đau bụng nhiều, bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ thay vì tự xử lý.
BSCKII. HỒ CAO CƯỜNG
Giám đốc Chuyên môn Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn
Theo dõi sát sao trong từng giai đoạn IVF
Mỗi giai đoạn của IVF lại tiềm ẩn một nhóm rủi ro khác nhau, vì thế việc thăm khám định kỳ và giám sát liên tục là yếu tố bắt buộc.
- Trong giai đoạn kích thích buồng trứng, siêu âm và xét nghiệm máu thường xuyên giúp điều chỉnh thuốc, giảm nguy cơ hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS).
- Khi chọc hút trứng, bác sĩ sẽ tiến hành gây mê và dùng thuốc giảm đau để hạn chế khó chịu; người bệnh cần nghỉ ngơi, theo dõi chảy máu hoặc đau kéo dài.
- Sau khi chuyển phôi, nên duy trì lối sống nhẹ nhàng, tránh hoạt động nặng trong vài ngày đầu để tạo điều kiện tốt nhất cho phôi làm tổ.
Ứng dụng kỹ thuật hỗ trợ hiện đại
Sự phát triển của y học giúp IVF ngày càng an toàn và hiệu quả hơn. Bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp hỗ trợ nhằm giảm rủi ro:
- Chuyển phôi đông lạnh (FET) cho phép cơ thể có thời gian hồi phục, đồng thời cải thiện tỉ lệ thành công.
- Đông lạnh phôi dư thừa để tránh phải lặp lại quá trình kích thích buồng trứng nhiều lần, hạn chế tác động tiêu cực.
- Hỗ trợ thoát màng (Assisted Hatching) giúp tăng cơ hội làm tổ ở những bệnh nhân đã thất bại nhiều chu kỳ trước đó.
Chuẩn bị tinh thần
IVF kéo dài và dễ gây áp lực tâm lý, nếu không chuẩn bị trước sẽ tạo thêm “tác hại vô hình”:
- Hiểu rõ quy trình và những tác dụng phụ có thể xảy ra sẽ giúp bạn bớt hoang mang.
- Tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc nhờ đến tư vấn tâm lý để giảm căng thẳng.
Tại sao nên lựa chọn điều trị thụ tinh ống nghiệm tại Bệnh Viện Sài Gòn?
Khi đứng trước hành trình IVF (thụ tinh trong ống nghiệm), việc lựa chọn một cơ sở y tế uy tín, an toàn và hiệu quả là yếu tố then chốt quyết định đến tỷ lệ thành công. Bệnh Viện Sài Gòn đã trở thành điểm đến tin cậy của hàng nghìn cặp vợ chồng hiếm muộn ở Việt Nam.
Đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm
Bệnh viện Sài Gòn tự hào sở hữu hơn 100 y bác sĩ và điều dưỡng, trong đó có nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực IVF và hiếm muộn. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản tại những cơ sở y tế uy tín trong và ngoài nước, đồng thời có nhiều năm kinh nghiệm điều trị cho hàng nghìn ca vô sinh hiếm muộn.
- BSCKII Hồ Cao Cường: Gần 30 năm kinh nghiệm trong Sản phụ khoa, Hiếm muộn và Thẩm mỹ phụ khoa, được đào tạo chuyên sâu về IVF, siêu âm và phẫu thuật nội soi.
- BSCKII Lý Thái Lộc: Gần 40 năm kinh nghiệm trong Sản phụ khoa và 28 năm trong hỗ trợ sinh sản, có nhiều công trình nghiên cứu quốc tế, thường xuyên tham dự hội nghị lớn để cập nhật công nghệ IVF hiện đại nhất.
Bên cạnh chuyên môn cao, đội ngũ y bác sĩ tại Bệnh viện Sài Gòn luôn tận tâm, nhẹ nhàng và thấu hiểu, giúp bệnh nhân an tâm trong suốt quá trình điều trị.
Phòng Lab hiện đại, tiên tiến
Phòng Lab của bệnh viện đạt chuẩn ISO 6, mọi khâu thực hiện trong phòng Lab đều được thực hiện thông qua máy móc tối tân, hạn chế tối đa sự sai sót, chăm sóc phôi, đảm bảo tình trạng trứng, tinh trùng.
Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc, phòng Lab hiện đại đạt chuẩn quốc tế, giúp hạn chế tối đa sai sót và đảm bảo sự an toàn cho trứng, tinh trùng cũng như phôi.
- Sử dụng công nghệ PIEZO ICSI, phương pháp vi tiêm tinh trùng vào trứng tiên tiến giúp tăng khả năng thụ tinh thành công.
- Ngoài IVF, bệnh viện còn triển khai IUI (thụ tinh nhân tạo), mang đến nhiều lựa chọn phù hợp với từng tình trạng của cặp vợ chồng hiếm muộn.
Quy trình khép kín, an toàn tuyệt đối
Hỗ trợ toàn diện, đồng hành cùng bệnh nhân
Không chỉ dừng lại ở điều trị, Bệnh viện Sài Gòn còn cam kết mang đến giải pháp trọn vẹn cho các cặp vợ chồng mong con. Hơn 100.000 bệnh nhân đã tin tưởng lựa chọn bệnh viện, với 96% hài lòng về dịch vụ.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 87 Lý Chiêu Hoàng, Phường Bình Phú, TP Hồ Chí Minh
- Hotline: Thứ Hai đến Thứ Bảy: 7:00 – 16:30 và Chủ Nhật: 7:00 – 11:30
- Liên hệ: 0376.003.600
- Email: lienhe@benhvienhiemmuonsaigon.vn
Tác hại của thụ tinh trong ống nghiệm bao gồm đau và chảy máu sau chọc hút trứng, hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS), rối loạn nội tiết, căng thẳng tinh thần và nguy cơ thai ngoài tử cung hoặc đa thai. Để hạn chế những tác hại này, người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị, theo dõi sát sao từng giai đoạn IVF, sử dụng thuốc đúng liều, đồng thời duy trì sức khỏe tinh thần và phối hợp chặt chẽ với đội ngũ y tế. Nếu bạn đang quan tâm đến IVF và muốn được tư vấn chi tiết, hãy liên hệ ngay Bệnh viện Sài Gòn để được chăm sóc tận tâm nhé!
Nguồn tham khảo:
https://www.illumefertility.com/fertility-blog/in-vitro-fertilization-ivf-side-effects-at-each-stage
https://www.fertility-academy.co.uk/patient-journey/side-effects-and-complications/
