IVF M là thuốc tiêm chứa FSH và LH, có tác dụng kích thích rụng trứng ở nữ và cải thiện chất lượng tinh trùng ở nam, từ đó hỗ trợ điều trị vô sinh hiếm muộn hiệu quả. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết công dụng, cách dùng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc.
IVF M là thuốc gì?
Thuốc IVF M, hay còn được gọi là IVF-M Inj.), là một loại thuốc tiêm thuộc nhóm gonadotropin, thường được sử dụng trong điều trị vô sinh hiếm muộn ở cả nữ giới và nam giới.
Thuốc IVF M có nhiều dạng liều khác nhau, ví dụ như IVF M 75 IU, IVF M 150 IU hay IVF M 300 IU, phù hợp với từng phác đồ điều trị cụ thể
Thuốc này chứa hoạt chất menotropin, được chiết xuất từ nước tiểu của phụ nữ sau mãn kinh. Mỗi lọ IVF M cung cấp đồng thời hai loại hormone quan trọng:
- FSH (Hormone kích thích nang trứng): giúp kích thích các nang trong buồng trứng phát triển và trưởng thành.
- LH: hỗ trợ quá trình rụng trứng và điều hòa hoạt động sinh sản.
Nhờ sự kết hợp này, IVF M có tác dụng trực tiếp:
- Ở nữ giới: Giúp nang noãn phát triển, hỗ trợ rụng trứng và tăng khả năng thụ thai trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IUI hay IVF (thụ tinh trong ống nghiệm).
- Ở nam giới: Kích thích tinh hoàn sản xuất nhiều tinh trùng hơn và cải thiện chất lượng tinh trùng, nhờ đó nâng cao khả năng có con tự nhiên.
IVF M có tác dụng gì trong điều trị vô sinh, hiếm muộn?
Tác dụng của IVF M khác nhau ở nữ và nam, tùy mục tiêu điều trị và phác đồ bác sĩ xây dựng.
Nữ giới
Khi làm IUI/IVF, IVF M giúp buồng trứng “đáp ứng” tốt hơn để tăng cơ hội có thai. Cụ thể:
- Kích thích nang noãn phát triển và trưởng thành: hỗ trợ những trường hợp không rụng trứng/rụng trứng không đều.
- Siêu rụng trứng (controlled ovarian stimulation): tạo nhiều noãn trong một chu kỳ cho IUI/IVF, từ đó tăng số phôi có thể chọn lựa.
- Hỗ trợ rụng trứng đúng thời điểm: phối hợp với mũi “trigger” theo chỉ định, giúp đồng bộ hóa thời điểm chọc hút trứng hoặc bơm tinh trùng.
Nam giới
IVF M thường được bác sĩ chỉ định (kết hợp với hCG) cho nam giới bị vô sinh do rối loạn sinh tinh hoặc thiếu hụt hormone sinh sản. Thuốc có tác dụng:
- Kích thích sản xuất tinh trùng: hỗ trợ cơ thể tạo ra nhiều tinh trùng hơn.
- Tăng testosterone tự nhiên: giúp cải thiện chức năng sinh sản và môi trường nuôi dưỡng tinh trùng.
- Cải thiện chất lượng tinh trùng: tăng mật độ, độ di động và hình dạng chuẩn, từ đó nâng cao khả năng thụ thai tự nhiên hoặc khi thực hiện IUI/IVF.
Cách dùng thuốc IVF M
IVF M là thuốc đặc thù, vì vậy việc sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Ai nên tiêm và ai thực hiện tiêm?
IVF M là thuốc tiêm nội tiết đặc thù, vì vậy người bệnh không được tự ý sử dụng nếu chưa có chỉ dẫn. Thông thường thuốc được tiêm trực tiếp tại bệnh viện dưới sự giám sát của bác sĩ hoặc y tá.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể được hướng dẫn cách tự tiêm dưới da tại nhà, nhưng vẫn cần tái khám và theo dõi sát.
Đường tiêm và cách tiêm
IVF M có thể được tiêm dưới da hoặc tiêm bắp:
- Tiêm dưới da (SC): phổ biến nhất, ít đau, dễ thực hiện.
- Tiêm bắp (IM): có thể gây đau hơn nhưng được chỉ định ở một số phác đồ.
Khi tiêm, nên luân phiên các vị trí như bụng, đùi ngoài hoặc mông để hạn chế bầm tím và đau nhức.
Liều lượng và thời gian điều trị
Liều IVF M sẽ được cá nhân hóa tùy vào giới tính, độ tuổi và đáp ứng của cơ thể. Ở phụ nữ, liệu trình thường kéo dài 7 – 10 ngày, đôi khi cần nhiều mũi tiêm trong ngày. Trong suốt quá trình, bác sĩ sẽ siêu âm và xét nghiệm hormone để điều chỉnh liều.
Lưu ý khi tiêm và bảo quản thuốc
Để giảm đau và bầm tím, người bệnh có thể:
- Chườm lạnh vài phút trước khi tiêm.
- Lau sạch vùng da bằng cồn sát khuẩn.
- Thư giãn tinh thần, nhờ người thân hỗ trợ khi cần.
Trường hợp nào bác sĩ khuyên dùng thuốc IVF M?
Mỗi nhóm đối tượng có mục tiêu khác nhau khi sử dụng thuốc này, cụ thể như sau:
Ở phụ nữ
Thuốc giúp kích thích buồng trứng nhằm hỗ trợ cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản:
- Kích thích nhiều nang trứng: IVF M được sử dụng trong quy trình thụ tinh ống nghiệm (IVF/ICSI) để buồng trứng phát triển nhiều trứng trưởng thành hơn. Nhờ đó, bác sĩ có thể thu được nhiều trứng để thụ tinh.
- Hỗ trợ gây rụng trứng: Với những phụ nữ bị rối loạn phóng noãn hoặc không rụng trứng, IVF M giúp trứng phát triển đầy đủ và được phóng thích đúng thời điểm.
Ở nam giới
Dù ít phổ biến hơn, nhưng bác sĩ cũng có thể kê IVF M cho nam giới trong một số trường hợp nhất định, chủ yếu liên quan đến sự thiếu hụt hormone sinh dục.
- Suy sinh dục do thiếu gonadotropin: Khi tinh hoàn không nhận đủ tín hiệu từ tuyến yên để sản xuất testosterone và tinh trùng, IVF M có thể thay thế hoạt tính FSH/LH, từ đó kích thích tế bào Sertoli và Leydig hoạt động. Quá trình này giúp phục hồi khả năng sinh tinh, tuy nhiên cần điều trị lâu dài và theo dõi chặt chẽ.
- Hỗ trợ điều trị vô sinh nam: Một số trường hợp nam giới có số lượng tinh trùng ít hoặc chất lượng tinh trùng kém do thiếu hormone, bác sĩ có thể cân nhắc IVF M để cải thiện.
Cần chuẩn bị gì trước khi dùng thuốc IVF M?
Trước khi bắt đầu tiêm IVF M, người bệnh cần chuẩn bị cả về y tế lẫn tinh thần, giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn:
Tham vấn bác sĩ
IVF M là thuốc kê đơn, vì vậy bước đầu tiên luôn là thăm khám và trao đổi trực tiếp với bác sĩ. Người bệnh nên:
- Thông báo tiền sử bệnh lý như bệnh tim, rối loạn tuyến giáp, u nang buồng trứng.
- Liệt kê tất cả các loại thuốc đang sử dụng, kể cả thực phẩm chức năng.
- Xác nhận tình trạng mang thai hoặc cho con bú, vì thuốc chống chỉ định với phụ nữ có thai.
- Thực hiện xét nghiệm máu, siêu âm buồng trứng trước khi bắt đầu phác đồ để đánh giá tình trạng ban đầu.
Chuẩn bị y tế theo phác đồ điều trị
Một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thêm thuốc trước khi tiêm IVF M để kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt hoặc ức chế rụng trứng sớm. Người bệnh cần:
- Dùng thuốc tránh thai hoặc estrogen nếu được chỉ định nhằm kiểm soát chu kỳ và giảm nguy cơ hình thành u nang.
- Sử dụng thuốc ức chế buồng trứng (như GnRH agonist/antagonist) theo đúng thời điểm được hướng dẫn.
Chuẩn bị tinh thần
Quá trình tiêm IVF M thường kéo dài 7 đến 10 ngày, với tần suất nhiều mũi tiêm mỗi ngày. Để hạn chế căng thẳng, nên:
- Lên kế hoạch công việc và sinh hoạt cá nhân để phù hợp với lịch tiêm và lịch siêu âm.
- Nhờ sự hỗ trợ từ người thân hoặc bạn đời.
- Giữ tâm lý thoải mái, chuẩn bị trước về tinh thần để giảm bớt lo lắng.
Lưu ý an toàn khi dùng thuốc IVF M
Trong quá trình sử dụng IVF M, người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ nhẹ như:
- Đau hoặc sưng tại vị trí tiêm
- Căng tức bụng, đầy hơi
- Đau đầu, mệt mỏi thoáng qua
Ở một số trường hợp hiếm, thuốc có thể gây hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS) với biểu hiện: đau bụng nhiều, tăng cân nhanh, buồn nôn, khó thở hoặc tiểu ít.
Ngoài ra:
- Không dùng IVF M nếu đang mang thai.
- Hỏi ý kiến bác sĩ khi cho con bú.
- Báo cho bác sĩ nếu có tiền sử bệnh tim, u nang buồng trứng, rối loạn tuyến giáp hoặc đang dùng thuốc khác.
Lưu ý: Nếu xuất hiện triệu chứng bất thường, hãy đến ngay bệnh viện để được đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ kịp thời.
Câu hỏi thường gặp về thuốc IVF M
Đang mang thai hoặc cho con bú có dùng được IVF M không?
Không. IVF M chống chỉ định trong thai kỳ vì có thể gây hại cho thai nhi. Với phụ nữ đang cho con bú, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn.
Nên tiêm IVF M tại nhà hay đến bệnh viện?
IVF M là thuốc tiêm cần được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ. Người bệnh nên tiêm tại bệnh viện hoặc phòng khám uy tín để đảm bảo hạn chết rủi ro.
Dùng thuốc IVF M có cần kiêng gì không?
Trong quá trình dùng IVF M, bệnh nhân cần hạn chế rượu bia, chất kích thích và tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh theo hướng dẫn bác sĩ.
Lời kết
IVF M là thuốc tiêm chứa FSH và LH, giúp kích thích rụng trứng ở nữ, cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng ở nam, từ đó tăng cơ hội thụ thai. Nếu ba mẹ đang tìm giải pháp cho vô sinh, hiếm muộn, hãy liên hệ đến Bệnh Viện Sài Gòn để được tư vấn chi tiết nhé!
Nguồn tham khảo:
https://www.get-carrot.com/blog/understanding-ivf-medications-everything-you-need-to-know
